So sánh những nhân vật nữ trong hai bộ phim của đạo diễn Trần Anh Hùng——khám phá sự diễn biến của vị trí phụ nữ trong xã hội Việt Nam một trăm năm gần đâyTrong ba bộ phim Việt Nam(vietnam trilogy)của đạo diễn Trần Anh Hùng, có một nhóm người thường đóng vai chính trong câu chuyện điện ảnh. Họ xinh ở bên ngoài, đẹp ở đạo đức; họ ít lời, nhưng họ biết nấu cơm lại biết làm ăn; họ kiên nhẫn, chịu đựng, luôn luôn hy sinh cho gia đình mà không bao giờ phàn nàn gì cả. Đó là những hình dáng của phụ nữ Việt Nam, một loại người mang đậm đặc sắc văn hóa Việt, đặc biệt là trong phim thứ nhất “ Mùi đu đủ xanh”(1992), và phim thứ ba “ Mùa hè chiếu thẳng đứng”(2000),các nhân vật nữ đóng vai cực kỳ quan trọng. điều này biểu hiện rõ nét sự ưa chuộng và yêu mến của Trần Anh Hùng đối với phụ nữ Việt Nam nói riêng và cả dân tộc Việt Nam nói chung. Vì phong cách thực hiện cũng như những cảnh quay rất đẹp về Việt Nam trong điện ảnh, các tác phẩm này sau khi công chiếu đều giành được rất nhiều lời khen ngợi, trở thành những tác phẩm xuất sắc nhất trong các tác phẩm mang đề đài Việt Nam, cũng làm cho đạo diễn Trần Anh Hùng được lừng danh thế giới. Qua những bộ phim này, chúng ta cảm nhận được một Việt Nam hết sức đắc trưng và ấn tượng, cảm nhận được không khí đậm đà của văn hoá Ðông Phương. Bài này là thông qua sự phân tích về một phần nội dung của hai bộ phim — cụ thể là những câu chuyện của những nhân vật nữ trong điện ảnh nhằm khám phá sự phát triển của xã hội Việt Nam, đặc biệt là vị trí của phụ nữ trong cả xã hội Việt Nam.Hồ sơ đạo diễnTrước hết, chúng ta phải hiểu qua loa về cuộc đời của đạo diễn—Trần Anh Hùng là một đạo diễn điện ảnh người Pháp gốc Việt. Ông được biết tới nhiều nhất qua các tác phẩm về chủ đề Việt Nam với phong cách thực hiện đương đại. “Mùi đu đủ xanh” là tác phẩm tiêu biểu của ông, đồng thời cũng là bộ phim duy nhất cho đến nay của điện ảnh Việt Nam lọt vào danh sách đề cử rút gọn của Giải Oscar cho phim ngoại ngữ hay nhất, ngoài ra ông ta cũng đoạt nhiều giải thưởng điện ảnh khác . Điều mà chúng ta phải chú ý là ông ta từ thuở nhỏ đã di cư sang nước Pháp, nhưng ông luôn luôn nhớ về quê hương, nhớ về nơi chôn rao cắt rốn của mình. Chính vì thế mà trong cách nhìn của ông, có một Việt Nam rất truyền thống với không khí yên tĩnh, với lối sống giản dị và chậm rãi, với con người hiền lạnh và cần cù. Phim của ông mang đậm sắc thái văn hóa Việt, đó là những bức tranh chìm trong màu xanh lá tươi, là môi trường trưởng thành từ khi ông ấy lọt lòng đã tồn tại và bất chấp xã hội chuyển biến hoặc phát triển như thế nào đều sẽ vĩnh viễn in sâu trong đáy lòng ông. Cho nên, tuy đã chuyển sang quốc tịch Pháp, đối với Việt Nam, ông vẫn giữ được nỗi nhớ sâu xa và tình cảm sâu thẳm. Còn có một điều phải nhắc tới là ông không phải chuyên học về ngành Đạo diễn mà là học về Kỹ thuật Nhiếp ảnh, điều này cũng ảnh hưởng không nhỏ tới phong cách làm phim của đạo diễn. Chính vì thế mà phim của ông được đánh giá là “như những bức ảnh đẹp về Việt Nam”. Những điều nói trên trở thành yếu tố quan trọng trong quá trình ông ấy hình thành được cách thể hiện riêng của mình. Cái phong cách này rất đặc trưng đến nỗi khi chúng ta phân tích phim hoặc mổ xẻ tính cách nhân vật chúng ta đều không thể tránh khỏi được. Không giống như phim thứ hai—“ xích lô ”, “ Mùi đu đủ xanh” và “ Mùa hè chiếu thẳng đứng” mang đề tài và phong cách giống nhau, đương nhiên họ cũng chứa đựng nhiều điều khác nhau về chủ đề, tư tưởng, bối cảnh, vân vân...chẳng cần nói là nội dung và nhân vật phim hoàn toàn khác nhau, không có gì liên quan với nhau cả. Thực ra trong các bề mặt khác nhau, có tồn tại nhiều điều gìống nhau, ví dụ như về quan hệ giữa nhân vật và thân phận của đàn bà, thầm chí mang tính liên tục một cách tế nhị. Chúng ta sẽ cùng khám phá trong bài thông qua sự so sánh và phân tích về một số nội dung trong hai bộ phim—“Mùi đu đủ xanh” và “ Mùa hè chiếu thẳng đứng” của đạo diễn Trần Anh Hùng.Giới thiệu nội dung của phim:Phim “ Mùi đu đủ xanh” (dưới đây gọi tắt là “MĐĐX”) là bộ phim nói về Mùi, một cô bé đi ở cho một gia đình buôn vải ở Sài Gòn khoảng những năm 1950. Trong gia đình này, “Bà Chủ” là trụ cột chính, gánh vác công việc, còn ông chủ chỉ biết chơi bời. Ông bà chủ có 3 con trai, một người trưởng thành, tên là Trung. Hai con trai còn lại, một đang tuổi vị thành niên ít quan tâm tới Mùi. Đứa thứ hai khoảng tuổi Mùi thường xuyên trêu chọc cô. Khoảng 10 năm sau, Mùi đã lớn trở thành một thiếu nữ. Mùi rời nhà bà chủ đến giúp việc cho Khuyến— bạn của Trung. Khuyến là một nghệ sĩ dương cầm và cũng là người mà Mùi có những cảm xúc đầu tiên lúc còn nhỏ, có thể nói đó là mối tình tuổi thơ ấu. Ở nhà Khuyến, Mùi đã tìm được tình yêu và trở thành vợ của Khuyến. “Mùa Hè Chiều Thẳng Đứng”(dưới đây gọi tắt là “MHCTĐ”)là câu chuyện của 3 chị em Sương, Khanh và Liên sống trong một bối cảnh của Hà Nội hiện đại. Họ đã họp mặt nhau trong ngày giỗ mẹ, câu chuyện bắt đầu bằng những khám phá bí ẩn quá khứ của cha mẹ họ và luôn cả cá tính lẫn nhau của ba chị em. Liên là nhân vật chính trong phim, là người em gái út, độc thân, sống chung phòng trọ với một người anh là Hải, và Liên đã mù quáng xem người anh mình như một người tình. Liên làm việc cho người chị lớn là Sương, chủ một quán cà phê. Sương đã lập gia đình với một nhiếp ảnh gia là Quốc và có được một người con. Nhưng trớ trêu thay, Sương phải âm thầm chịu đựng vì chồng còn có hình bóng của một người đàn bà khác, đồng thời Sương cũng có được người tình của mình. Dưới Sương còn có Khanh là chị của Liên, chồng là Kiên, một nhà văn đang cố gắng để hoàn tất cuốn tiểu thuyết đầu tiên của mình dựa trên sự thật cuộc sống của cha mẹ ba chị em Sương, Khanh và Liên, nhưng phần kết thúc không phải là dễ. Tuy cặp đôi này vốn rất yêu nhau, Kiên gặp một phụ nữ xinh đẹp trong quá trình anh ấy sang Sai Gòn kiểm tra câu chuyện tình của bố mẹ họ lúc còn sống , rồi bị vợ mình nghi là đã có ngoại tình. Câu chuyện kết thúc với ngày giỗ của cha. Hai câu chuyện thoạt nghe hình như chẳng có mối liên hệ gì với nhau, nhưng thực ra, không biết là ngẫu nhiên hay không, đạo diễn đã đặt trong đó một cái đầu mối mang tính liên tục, và bài này chính sẽ phân tích những vai trò phụ nữ trong hai bộ phim từ khía cạnh này.Việc sờ đầu đàn ôngTrong hai bộ phim, đều nói đến việc đàn bà sờ đầu đàn ông. Trong “ Mùi đu đủ xanh” có một cảnh là anh Khuyến đang chơi dương cầm, bạn gái của Khuyến thì cứ thoả lòng sờ đầu anh mình và có vẻ thích thú và tự hào, cô ấy nói, “Em thường được hỏi, có bao nhiêu phần trăm phụ nữ Việt Nam chưa hề vuốt phen mái tóc của chồng. Mẹ em có kể lại là ngày xưa, ở những gia đình gia giáo người mẹ phải dạy cho con gái là không được sờ vào đầu chồng...“ Lúc đó, anh Khiến chẳng nói gì cả, nhưng tiếng nhạc của dương cầm đã tỏ vẻ không vui. Với gia đình giàu có, hai người đều nhận được giáo dục mới và ít bị ràng buộc bởi những tư tưởng cũ trong thời đại phong kiến. Nhưng xã hội Việt Nam trong thập kỷ 50 thế kỷ 20 vẫn chỉ là một xã hội nằm trong giai đoạn xoay quay những cuộc chuyển biến mãnh liệt, nó được nhập vào nhiều tư tưởng mới, nhưng vẫn lưu lại nhiều tập quán, phong tục cũ. Anh Khiến tuy sinh sống trên một thế giới tương đối cởi mở, nhưng trong dòng máu anh, Khuyến vẫn còn là một người đàn ông Việt Nam rất truyền thống. Hành vi của bạn gái mình thực ra không lịch sự, không phụ hợp với quan điểm thẩm mỹ của văn hoá Việt, cho nên trong lòng anh đã không thích. Có thể nói, đây cũng là một nguyên nhân mà làm cho Khuyến quyết định rời bỏ cô ấy và chuyển sang yêu Mùi.Trong phim“MHCTĐ” thì có cảnh là ba chị em làm gà, đang bỏ da, móng của con gà. Giữa ba người xảy ra cuộc đối thoại dưới đây:-Khanh: Đây là lúc em thích.-Liên: Lạ thật, nó vừa ghê ghê và rất thoải ý.-Sương: Đúng, phụ nữ chúng mình chịu cái mệnh phải mần mò những việc đó. Chính vì vậy mà ngày xưa họ không được phép sờ vào đầu chồng. Đầu là bộ phận cao quý của thân thể, không thể bị ô uế bởi những bàn tay không xứng đáng đó.-Khanh: Nhưng thời nào thì đàn ông cũng cho phép và thích được người ta sờ vào chỗ khác.-Sương: Chính vậy, cái chỗ khác ấy có được coi là cao quý không? cần phải suy ra là không, vì ta được quyền sờ vào, vậy phải xếp nó vào cái loại ghê ghê.Cảnh này thật thú vị, cũng phản ánh một cách rõ ràng là xã hội hiện đại đã chấp nhận được vị thế của phụ nữ. Phái nam và phái nữ tương đối bình đẳng và những nhu cầu của phụ nữ cũng được đáp ứng về cả vật chất và tinh thần.Thế thì vì sao phụ nữ không được sờ đầu đàn ông? Tại vì trong thời đại phong kiến, người dân hay tín ngưỡng thần linh, địa vị phụ nữ rất thấp kém và đê hèn trong xã hội, phụ nữ bị cho là bẩn thỉu và liên quan đến vận rủi, bất hạnh. Một khi có tai họa xảy ra thì người ta hay đổ lỗi cho phụ nữ. Ví dụ như trong phim “MĐĐX”, khi ông chủ xa nhà, thì bà nội(mẹ của ông chủ)cứ mù quáng trách mắng con dâu mà chẳng nói gì về lỗi của đàn ông cả. Người ta nhìn nhận là trên đầu đàn ông có phật, phụ nữ sờ đầu đàn ông thì không những thiếu tôn trọng về phái mày dâu mà còn là xâm phạm đến thần linh. Chúng ta cũng thấy là trong phim “MĐĐX”, ở nhà Khuyến bài trí nhiều cái tượng Phật, anh ta thường hay ngắm nghĩa tượng phật và thầm chí vẽ bức tranh phật, điều này đã làm minh chứng là anh ta là người theo Phật giáo. Chính vì vậy mà khi bạn gái mình cứ tùy ý sờ đầu mình và làm ra vẻ kiêu ngạo, anh làm sao mà vui lòng được. Có một điều phái nói là đây không phải là để nhấn mạnh anh Khuyến mang quan niệm trọng nam khinh nữ , mà chỉ nói là anh ta tuy mặc áo sơ mi và chơi dương cầm, nhưng trong lòng anh vẫn là một đàn ông Việt truyến thống, bởi vì nếu anh ta cho rằng nam nữ không bình đẳng, thì anh sẽ không cần dạy Mùi học chữ vào phần cuối câu chuyện, và điều này chúng ta sẽ thảo luận ở phần sau.Mối quan hệ giữa nam và nữ nói chung.Nói về nam nữ bình đẳng thì không thể không nói đến thời đại xã hội— tức bối cảnh lịch sử khi câu chuyện xảy ra. Môi trường của phim “MĐĐX” là một gia đình trung lưu vào những năm 1950 ở Sài Gòn. Thời đó là một thời đại thay đổi nhanh chóng, xã hội Việt Nam không ổn— không những vì chiến tranh và cách mạng mà là vì các loại văn hóa đang trao đổi và tiếp xúc lẫn nhau cùng chung một hoàn cảnh. Trong hoàn cảnh đó, sự pha trộn của nền văn hóa Phương Đông và Phương Tây là chuyện tất yếu, cái cũ và cái mới cũng thể hiện rõ ở kiểu sống của người dân, đặc biệt là ở những gia đình sang giàu có con cái được tiếp thu nền giáo dục tiên tiến kiểu Phương Tây ,ví dụ như nhà anh Khuyến. Trong phim này chủ yếu có ba nhóm quan hệ giữa nam và nữ. Quan hệ giữa bà chủ và ông chủ tiêu biêu cho mối quan hệ vợ chồng ở xã hội Việt Nam xưa, cũng như nét tính của bà tiêu biểu cho những phụ nữ Việt Nam ở xã hội cũ— nhẫn nại, cam chịu, nhịn nhục trước số phận an bài, hy sinh cho mẹ chồng, cho chồng, cho con trong suốt cuộc đời. Còn quan hệ giữa bà nội, ông nội(đã qua đời lâu năm)và Ông Tuấn thì chỉ là bổ sung cho quan hệ không bình đẳng này thôi. Tuy trong mối quan hệ này có sự chung thủy khiến người xem sẽ vô cùng cảm động—không phải là bà nội chung thủy với ông chồng đã khuyất mà là sự chung thủy của Ông Tuấn đối với bà— nhưng về thực chất, cuộc đời của bà nội vẫn chưa được cải thiện mấy tuy có mối tình lãng mạnh đó, bà vẫn phải cam chịu, chấp nhận số phận như bao nhiêu thế hệ phụ nữ Việt Nam xưa. Có lẽ là hai người đã yêu nhau ở tuổi thơ, nhưng thân phận của con gái thời đó là“Cha mẹ đặt đâu con ngồi đó”, bà nội đã chấp nhận số phận này và tuân theo lễ giáo như tuyệt đại đa số phụ nữ Việt Nam, mặc dù chồng đã mất nhiều năm nhưng bà vẫn phải thủ tiết với chồng. Tình yêu chung thủy của Ông Tuấn đối với bà nội thực ra càng làm nổi bật lên sự bất bình đẳng giữa nam và nữ, đồng thời cũng thể hiện số phận bi thảm của đàn bà thời kỳ đó, khiến chúng ta chịu không nổi đến nỗi xao xuyến trong lòng. Do vậy, nhóm quan hệ này là để bổ sung cho quan hệ nam nữ không bình đẳng ở thời xưa— phụ nữ phải phụ thuộc vào chồng.Còn quan hệ giữa Mùi và Khuyến là điều đáng thảo luận nhất, vì trong mối quan hệ này đầy chứa nhiều cái mới và cái cũ cũng như sự chênh lệch về địa vị xã hội, về bối cảnh giáo dục, về tài năng và kiến thức giữa hai người. Sự khác nhau hình như không ngăn chặn được tình yêu thuần khiết xảy ra và phát triển dưới nhà mái anh Khuyến , một cô giúp việc mù chữ từ gia đình nghèo khổ hạ cấp rốt cuộc lấy được chồng lý tưởng, trở thành cô dâu của gia đình giàu sang ...phài chăng chuyện này y hệt câu chuyện về cô bé lọ lem hay không? Hay là đạo diễn đã mượn Chuyện Tấm Cám của truyện cổ tích Việt Nam mà cải tạo thành phim? Cần phải nói là không. Vì những yếu tố khác quan ở thời kỳ đó đã quyết định tình yêu giữa Mùi và Khuyến không thuộc loại tẻ nhạt bình thường.Nói về chuyện Khuyến dạy chữ cho Mùi mà chúng ta đã nhắc đến ở phần trên. Trong phần cuối phim, sau khi Khuyến chia tay với bạn gái và chuyển sang yêu Mùi, anh ta bắt đầu dạy Mùi biết chữ. Quá trình này cũng được thể hiện khá sinh động và đáng yêu. Khuyến như một người thầy, Mùi thì như một cô bé lần đầu tiên ngồi vào bàn học, viết chữ rất chậm, hay dùng ngón tay để chỉ từng chữ mà đọc, lại còn dễ ngồi vẹo người và nghiêng đầu trước bàn học. Một khi thấy người yêu của mình làm như vậy thì anh Khuyến ngay lập tức giơ tay điều chỉnh để cho em mình chữa được thói quen xấu. Cuối cùng là Mùi mặc áo vàng, ngồi thẳng trước một tượng phật cao bằng người, từ từ đọc xong một đoạn văn với giọng nói Sài Gòn đã khá chuẩn và nhẹ nhàng. Vẻ tự tin và tự nhiên tiêu biểu cho qủa đu đu xanh đã trở thành qủa chín vàng và tình yêu của hai người cũng đã nở hoa và kết qủa vì Mùi đã có mang. Có thể nói, sở dĩ Mùi được tiến bộ và “phục sinh” là nhờ sự nỗ lực bền chí của Khuyến. Lúc đầu Khuyến đã nhận ra rằng giữa hai người có nhiều chênh lệch, không bình đằng với nhau, thì anh ta dồn sức đào tạo và giáo dục người yêu để thu hẹp sự bất bình đẳng này và làm cho tình yêu của họ được đặt nền móng ổn và có thể phát triển lâu bền. Khuyến thật là công phu và đáng kính mến: tuy yêu, nhưng không mù quáng; tuy xuất thân cao qúy, nhưng bất chấp địa vị thấp kém của Mùi, miễn là người yêu của mình có phẩm chất qúy báo trong lòng. Thật vậy, phụ nữ dịu dàng, đảm đang, trong sáng, thanh khiết như Mùi, ai mà không thích. Nói chung là tình yêu của Khuyến và Mùi thật đáng qúy, nhóm quan hệ này là minh chứng cho sự mong cầu bình đẳng giữa nam và nữ trong quá trình phát triển trong lịch sử nhân loại.Phim “MHCTĐ” được quay vào những năm giao tiếp của hai thế kỷ, bối cảnh phim cũng là thời đại hiện đại mà xã hội Việt Nam phát triển đáng kể về mọi mặt sau những năm cải cách đổi mới, trở thành một xã hội cởi mở hơn trước phong trao toàn cầu hoá. So với “MĐĐX”, quan hệ giữa nam và nữ trong phim “MHCTĐ” cũng phúc tạp hơn nhiều, nhưng nói chung chỉ có hai loại quan hệ đặc trưng.Nhóm quan hệ thứ nhất là quan hệ giữa cha mẹ ba chị em, điều thú vị nhất là đây lại thuộc loại quan hệ “ ba tam”, tương ứng với quan hệ giữa bà nội, ông nội và ông Tuấn trong phim “MĐĐX”. Trong cuội kể chuyện của Sương nói về mối tình của mẹ cho hai chị em khác nghe, chúng ta thấy là mặc dầu đều là mối tình ba tam, nhưng giữa hai câu chuyện lại tồn tại nhiều điều khác biệt rõ nét: ông Toàn trong phim “MHCTĐ” là bạn học cùng lớp với “mẹ” trong 5 năm liền, ông bị chết đói ở năm 1947 trong thời kỳ Nhật chiếm đóng; đến lúc năm chung của “mẹ”, bà không còn tỉnh ngỡ và tưởng chổng(tức bố của ba chị em) là Ông Toàn, bà nói với chồng những lời yêu thương một cách chân chất và hồng nhiên, qua đó bà sống lại tuổi thơ của mình. Nhóm quan hệ này khó để xác nhận là bình đằng hay không vì thiếu minh chứng, và lại, chuyện kể của Sương cũng chỉ là những giả thuyết nảy sinh từ những dấu tích mà Kiên đã khám phá thôi, nhưng trong mối quan hệ này mang được dấu vết của thập kỳ 40、50 thế kỳ trước— ví dụ như Ông Toàn bị chết đói trong thời kỳ Nhật chiếm đóng, có lẽ chúng ta có thể so sánh nhóm quan hệ này với quan hệ giữa Mùi và Khuyến về trình độ bình đẳng giữa nam nữ—tức là trong quá trình mong cầu sự bình đẳng.Câu chuyện của “mẹ” không những đóng vai phần khởi đầu mà còn là một manh mối của cả câu chuyện trong phim— làm nền móng cho cuộc kiểm tra của Kiên, tiết lộ quan điểm về tình yêu của Liên vì thái độ của cô đối với chuyện này là phản đối. Cô nhắc lại chuyện là “sau khi mẹ mất được một tháng, người bố cũng qua đời, và quãng thời gian họ sống ở trên đời dài bằng nhau”, cô thiên tin rằng mẹ chung thủy với bố bởi vì hai người luôn luôn ở bên nhau, không thể tách ròi được. Cô mong rằng Kiên đừng kiểm tra chuyện này nữa, chị Sương cũng nhất trí. Còn chị Khanh thì chỉ nói “anh sẽ rất thất vọng”, thể hiện ra lập trưởng của chị là đứng bên chồng mình và thảo nào chị ấy cũng ủng hộ sự nghiệp của chồng. Việc Liên ngưỡng mộ “một cái gì hoàn hào trong bố mẹ” thì biểu hiện ra rằng Liên là người sống với lý tưởng, cô ấy có tiêu chuẩn về tình yêu của mình, luôn luôn mong cầu cái “hoàn hảo”, và cô cho rằng anh trai giống hệt bố, cho nên cô lấy người anh ruột làm tiêu chuẩn của người yêu lý tưởng. Qua đó, chúng ta đã thấy được một phần tính cách của ba chị em và có thể phân tích nhóm quan hệ thứ hai trong bộ phim“MHCTĐ” bằng những điều đó.Có lẽ vì cái chủ đề mà Trần Anh Hùng muối diễn đạt thông qua phim này là “Vấn Đề”, chúng ta thấy tình yêu của ba chị em đều không thuận lợi, thầm chí có sự bội tín, nhưng chúng ta lại có thể phát hiện ra một cái “bình đẳng” rất tế nhị trong ba cặp đôi nam nữ.Sương và Quốc đã lừa dối nhau về cả tình cảm và hành vi — hai người đều có người tình riêng. Điều này khá rõ ràng rồi, không cần thảo luận gì thêm nữa.Khanh và Kiên thì có ý muốn mà chưa hành động. Lúc đầu, Cặp vợ chồng rất ân ái đến mức khiến người xem sẽ rất ngưỡng mộ và bị cảm động. Trong cảnh chị Khanh bảo cho anh Kiên biết về mình đã có bầu, chúng ta cảm nhận được mối tình hạnh phúc sâu thầm xiết bao. Nhưng trong quá trình Kiên sang Sài Gòn, anh ấy gặp phải một phụ nữ xinh đẹp, rồi bị quyến rũ và trở nên không tỉnh táo, suýt phạm sai lầm vào ban đêm. Cũng ban đêm đó, Khanh ngủ cùng giường với chị Sương và hỏi những vấn đề về ý nghĩ lừa dối chồng, ở đây chúng ta thấy được tình yêu của Khanh đối với chồng cũng không chắc như bề ngoài, tuy đó chỉ là một cái suy nghĩ ngẫu nhiên hiện diện lên đầu vào những lúc nào đó. Thực ra chuyện này cũng bình thường, nhiều khán giả rất có thể sẽ có cảm giác tương tự và cho rằng vai này thật chân thực. Cuối cùng là Khanh tình cờ phát hiện ra cái tờ giấy có chữ viết bằng son môi được cất trong túi áo khoác của Kiên, cũng như Sương được biết chắc chắn chồng mình có người tình. Nhưng về bên vợ, thì chuyện ngoại tình đều chưa được tiết lộ rõ ràng trước mặt chồng. Điều này cũng thú vị lắm, Trần Anh Hùng thật sự yêu chuộng đàn bà Việt Nam.Nhân vật Liên thì nhiều chuyện quá, chúng ta thấy sự đùa nghịch tình yêu giữa người em gái và người anh trai, những người xem sẽ rất ngạc nhiên và cảm thấy không thể nào hiểu được. Ở đây chúng ta sẽ thảo luận chuyện giữa Liên và bạn trai của cô —Hòa trước. Hòa lớn hơn một tuổi Liên, cao học hơn, nhưng mà Hòa cảm thấy Liên già dặn hơn, thầm chí chế ngược mình, đó cũng là nguyên nhân mà Hòa trốn tránh Liên, sợ gặp mặt Liên. Như Liên thực sự yêu Hòa, cho nên cô thuyết phục được anh và hai người ôm nhau hòa giải vào cuối phim. Qua đó,chúng ta thấy được một phụ nữ độc lập, có sự yêu ghét rõ ràng, có tính nguyên tắc và cách tư duy của mình. Một khi cô ấy muốn làm cái gì thì bất chấp người ta sẽ nhìn nhận hoặc thảo luận như thế nào cô cũng sẽ tùy ý mình mà làm, ví dụ cô cứ chấp nhận thầm chí thích thú cái nhìn xoi mói, tò mò của làng xóm khi cô ta và anh trai cô đi đứng bên nhau như cặp vợ chồng. Nói chung, chúng ta đã thấy quan hệ giữa nam và nữ trong phim “MHCTĐ” đã bình đẳng hơn nhiều so với phim“MĐĐX”, phụ nữ thầm chí giành được một tí ưu thế tế nhị. Các phụ nữ không bao giờ phải phụ thuộc vào đàn ông nữa. Phụ nữ có quyền nói, có tự do và có thể làm theo sở thích của mình. Đây là nhóm quan hệ thứ hai trong phim, cũng đóng vai chủ yếu, tiêu biểu cho mội quan hệ hiện đại giữa nam và nữ.Vì đều nói về những câu chuyện của phụ nữ, đồng thời các nữ diên viên lại đóng vai chụ cột trong phim, cho nên hai bộ phim này được thuộc loại Phim Phụ Nữ. Trong các bộ Phim Phụ Nữ thế giới, có những bộ phim là do phái mày dâu đạo diễn. Với vai trò là phái giới tính khác, các đạo diễn nam thường hay có những khía cạnh hoặc tư duy khác biệt với đạo diễn nữ,“ Mùi đu đủ xanh” và “ Mùa hè chiếu thẳng đứng” chính là những bộ phim như thế này.Trong hai bộ phim này, chúng ta thấy được những đàn bà dịu dàng, duyên dáng, cũng thấy được nét đẹp của phụ nữ hiện tại quyến rũ, độc lập— các vai nữ đều rất chân chất và đáng yêu, và chúng ta thấy được quá trình phát triển của vị trí phụ nữ được cải thiện rõ nét trong vai chụp năm nay, đó là những tiến bộ của xã hội Việt mà đạo diễn Trần Anh Hùng đã diễn đạt một cách khéo léo bằng nghệ thuật phim và phương cách thề hiện riêng của mình. Đồng thời, chúng ta cũng cảm nhận được tình cảm sâu nặng của một đạo diễn đối với quê hương xa xôi của mình.哈哈哈,有点长么。
这可是我20天的心血!
南方是欲念與愛戀的雙城跨越。
陳英雄第三部長片夏天的滋味中,生活在河內的女人和男人,他們的情感分別在胡志明市找到了平行空間。
這一部影片有了較多的現代感,影片的畫面可稱得上是美輪美奐,每一楨都精緻得猶如明信片一般。
在鏡頭舒緩的移動下,那些具有地方特色的動植物都呈現出動人的詩意。
在導演和攝影的精心製作下,影片散發出一種帶有古典氣息的華麗,同時飽和豐富的色彩和清脆悅耳的聲音處理更使它給觀眾帶來了美妙的視聽享受。
夏天的滋味和青木瓜之味風格比較接近,婉約動人,清新優雅。
影片細膩而略帶幽默地描寫了一個家庭中存在的忠誠與信賴,背叛與懷疑,在展現生活的破壞與重建中慢慢吞吐出了人生的況味。
表面的平靜和歡樂之下潛藏著種種令人不安的威脅,即使是一個和諧美滿的家庭裏也遮掩了不少不可告人的秘密。
銀幕上所呈現的無非是家長里短,油鹽醬醋之類的瑣碎片段,但就是在這表面無風無浪的生活背後隱藏著巨大的情欲張力。
(劇情梗概:河內一個由兄妹四人組成的普通中產階級家庭,大姐香與攝影師丈夫昆有一個兒子,但兩人性生活不和諧,二姐梅同作家金結婚沒多久,小妹琳患有幽閉恐懼症,她與弟弟海保持著一種曖昧關係。
在母親的齋祀日,三姐妹追憶起被戲稱為“母親的譚”的神秘男人。
為獲得寫作靈感,金前往西貢尋找有關譚的資料,此時他發現梅已懷有身孕,不明白梅為什麼要對自己保密,香在昆出差期間有了外遇,琳則在與海保持曖昧關係的同時,與另一個男孩有交往。
透過平靜生活的表面,三姐妹都有不願人知的秘密和心事。
)有人說陳英雄之于越南好比阿巴斯之於伊朗,這樣的比喻我現在還不能斷定是否正確,但也許很快就會有答案。
此刻的我腦海中浮現出身著aodai的越南姑娘在風中舞動著長髮。。。
越南,你為何如此悠然。
-2009.06.02-
用通感意象进行场景转换,无忧无虑的兄妹被大雨困住,心事重重的姐夫浮在水上。
兄妹跳舞,大姐情人跳舞。
刻意淡化现代工业产品,数码的出镜:抽纸巾,手机,CD唱机音箱,电视机。
对白有一种人为装饰感,内容聊的多是琐碎日常,但演员演绎得情绪克制游离真实。
三姐妹放松倚靠椅子上说闲话,很古典私房的肢体语言。
越南语歌太难听。
互相出轨的大姐哭出声却怕大家看到,婚姻生活美满的二姐猜疑丈夫悬崖勒马惶惶不安,追求真爱的小妹排练分手苦情假戏成真。
隐隐约约那种老大成熟,老二心机,老三天真,蛮东方的人设。
1.这算是没文化真可怕麽:这个故事再一次告诉我们,啪啪啪之后,来大姨妈,是不能够怀孕的!
2.情色:这个真没有,全程除了蜻蜓点水式亲亲,真是只是亲亲,还只是亲嘴,像对方嘴上抹了毒药那种亲亲……3.所以我们是要唱:“宁静的夏天 天空中繁星点点 心里头有些思念 思念着你的脸……”还是“时间累积 这盛夏的果实 回忆里寂寞的香气……”……?
影片:《夏天的滋味》导演:陈英雄1、长镜头中的慢调生活和缠绵情愫。
开场的三个长镜头陈英雄就已把我惊艳,长镜头将慵懒的清晨起床时光和小妹、弟弟之间暧昧悱恻的情感展现的淋漓精致。
不得不说陈英雄是一个把起床都拍的令人心旷神怡,如痴如醉的导演。
长镜头的拍摄在影片一开始就已定下基调,它是为情感和缓慢悠闲的越南生活本身所服务,或是说它是为了让观众感受到时光、生活和情感本身而刻意呈现,在其缓慢的镜头运动下搭配鲜艳明亮的色彩和近乎完美的构图共同勾勒出一幅慵懒、惬意悠闲的越南图景和哀婉或又缠绵动人的爱情挽歌。
2、对越南和东方女性的想象。
14岁就离开越南本土的陈英雄总是在他的电影中呈现出对于越南本土的无限想象,这种想象是一种东方式的田园美学,他对越南本土的呈现总是近乎于一个伊甸园,甚至和整个社会是脱节的,这种脱节是为了不破坏其中的美感,于是,越南在陈英雄的电影中是慢调悠闲的,尽显着它的东南亚风情和东方式的隐晦情感。
女性在陈英雄的电影中是美的,东南亚女子特有的韵味,即便特写仍然足够精致,但是即便如此,女性仍然逃脱不了在男性导演电影中被窥视的命运,她们仍然是“物”的象征,这种美仍然停留在身体层面。
相比起《青木瓜之味》,在《夏天的滋味》中,陈英雄将他的西式思想赋予女性,女性已呈现出自我意识的觉醒,例如三姐妹对于男性的调侃,大姐在丈夫之外重新获得性欲满足,小妹游走在两个男人之间,这些已超越了对于传统东方女性的刻板印象,但仍然无法改变她们悲剧性的命运,她们仍然困囿家庭,丧失爱情,服从男性,最后仍然失去自我。
3、短暂易逝的爱情,亘古不变的亲情。
《夏天的滋味》围绕一个家庭展开叙事,揭露家庭中每个成员个体内心的隐藏秘密,故事聚焦家庭中的三姐妹,以三姐妹之间的亲情为主线串联,发散性的呈现她们与各自丈夫、情人、弟弟之间的情感纠葛。
导演在影片前一个小时中建构爱情,在后一个小时中开始无情的消解爱情,展现女性的悲情和男性的背叛,但是影片中唯独不变的情感是三姐妹之间的亲情,足以看出导演对于女性和男性以及女性、男性之间和女性与女性之间情感的不同态度。
陈英雄展现了女性的爱情悲剧,但以亲情为支撑在一定程度上使这种悲剧性弥散。
但我真的不想把其理解为这是一种女性坚毅隐忍的“内在美”表达,这陷入了另一层隐藏的悲剧性。
4、三姐妹/四个女人的生命镜像式呈现。
影片巧妙之处在于将三姐妹爱情故事平行且分散叙述的同时,使三姐妹和其爱情故事形成一种镜像式的巧妙呈现,使三人不仅在情感上有关联性,更在整个人生命运上紧密缠绕在一起。
然而在影片中,还有一个不应该忽视的女性形象,那就是活在她们记忆中的母亲,母亲和三个女儿也互为彼此镜像,因此整个故事的呈现形散而神未散,故事内部始终紧密勾连在一起。
三姐妹追忆母亲时说起了母亲晚年时对少年时期恋人的怀念和依恋,甚至感动了父亲,可见这段爱情的刻骨铭心与感人至深,母亲深处两个男人之间,甚至更倾向于年少的爱人,由此可见母亲陷入了爱情的悲剧命运。
大姐和丈夫性生活不和谐,因此在丈夫出差时,频繁寻找情人满足性欲,大姐陷入两个男人之间,最终却也选择离开情人,选择丈夫。
二姐虽然没有徘于男人之间,但丈夫却出轨,和大姐曾向她讲述自己丈夫国内出轨的经历如出一辙,故事虽没有继续展开,但根据大姐的描述一般,二姐自身的婚姻正在向大姐的婚姻走向发展,谁又可以保证说二姐最终不会重蹈大姐的经历呢?
小妹一边与弟弟保持暧昧关系,一边又与另外的男人发生亲密关系,最终两段爱情都无疾而终,陷入爱情悲剧。
三姐妹和母亲的母亲身份,虽然小妹的怀孕最终成为一个乌龙,但是导演却一直在展现她对于孕育的渴望。
在镜头组接中,导演试图将未叙述的故事延续,尽力表现出镜像效果。
例如,小妹告诉弟弟想吃红薯,下一个镜头剪切到二姐煮红薯和丈夫一起吃;弟弟帮小妹剪指甲,下一个镜头则是二姐问丈夫需不需要修脚。
5、水和色彩的隐喻与圆形结构。
水是影片中的重要意象,雨水、河水、沐浴之水、墙壁上渗漏的水和汗水等各种形态之水无处不在,各种形态的水不仅是东南亚炎热、粘腻气候和风情的必要景象呈现,同时也成为了影片中情爱与欲望的隐晦表达和重要象征符码。
水在影片前半部分导演建构爱情之时被大量呈现,妹妹和小弟清晨起床时外面淅沥的小雨,妹妹在餐厅外等待弟弟时的瓢泼大雨,二姐煮红薯时的细雨,大姐和情人做爱时墙壁上渗漏的水,两人暧昧之时摩擦水盆时跃起的水珠...不同形态的水将暧昧、细腻、缠绵悱恻的情感尽情表达并且与之相辅相成,而当影片后部分当爱情被消解之时,水则消失了。
但是影片画面炽烈的色彩则延续了下去,尤其是绿色和阳光的结合爆发出勃勃生机,这是人生和三姐妹之间浓密情感和勃发生命和人生最好期许和隐喻。
而这种带有强烈生命象征的缤纷炽烈色彩正和影片整体呈现的圆形结构相映衬。
影片始于小妹和弟弟出门祭奠母亲,终于新的一年两人出门祭奠母亲。
虽然一年中家庭个体各自生命中有着不尽人意的种种遭遇,但是生活总是周而复始,人生也要继续向前,这种循环不是一种悲剧性的无力,而呈现出了一种重新开始的希望与美好。
[/cp]
越南的夏天是绿色的雨季,绿色的墙壁静静褪色,绿色的植物悄悄生长。
整部电影就像潺潺流动的溪水,宁静的韵味弥漫不散,越南的阳光、树木、街道、地面透亮而恬淡,蝉声、水声、歌唱声充斥心中,荡起阵阵涟漪。
故事娓娓道来,看似散漫而不经意,却是曲折反复,暗流涌动。
一片悠扬之外,是内心层层叠叠的波澜,有欢喜,有期盼,有渴望,有等待,有沉迷,有困惑,有无奈,有妥协,也有欺骗和隐瞒。
三个女人,一种家庭,一种生活,延自母亲的生命,散在越南清凉的空气里。
电影开头,三姐妹准备着母亲的忌日活动,一阵忙碌之后闲聊起母亲的一段情事,那个叫阿全的男子,据说是母亲陪伴父亲几十年之余藏在心底的男人。
女儿们感动着母亲当年陷入初恋的真诚与无邪,小妹莲则更向往着母亲与父亲几十年如一日的完美关系,憧憬着那种“在一起,永不分开”的恋爱与婚姻。
三个女儿的故事或许就是母亲一人的人生轨迹,小妹莲是母亲的青春年少,二姐卿是母亲的初为人妻,大姐香是母亲的残守生活。
小妹莲仍是一个对生活、对爱情饱含热情与好奇的活泼女孩,幻想着、期盼着那种缠绵的感情,对亲哥哥开玩笑说“那边街上的人看我们像看夫妻诶”,睡觉睡着睡着就抢了哥哥的床,虽然已经长成了大人的模样,但还是随口就说自己怀孕了,明明连要怎样才会怀孕都不知道,像一个小女孩,想着要找一个像哥哥,像父亲的男人作丈夫。
女孩在大雨中痴痴地找着那个男人,男人却只是看着她在大雨中淋湿了全身,一句明天“咖啡馆见”便打发了女孩所有的期待与等候。
想要找像哥哥和父亲的男人作恋人,但恋人没有哥哥般的宠爱,只有苦涩的泪水。
莲终于体会到分手的时候是不说话的,想要抽离的手是拉不回的。
小妹莲 二姐卿结婚不久,初有身孕,打算过两个月再通知其他人。
怀孕使人欣喜与惶恐并存,恰巧丈夫出差远行更是加重了不安的心绪。
小妹是初尝恋爱,未有婚姻,大姐是婚姻已久,二姐则刚好处于一个婚姻初始、怀孕未满阶段,二人世界是甜蜜的,但二姐卿已然起了对婚姻未来的恐惧感。
她询问大姐是否背叛过自己的丈夫,大姐和大姐夫过去的故事不知不觉间与二姐与二姐夫正行的人生产生了重叠,似预言,似映射,二姐似乎在重复着大姐的过去,或许也是两人母亲的过去。
丈夫归来,口袋里多了一则暧昧的卡片,二姐卿没有发作,只能找寻姐妹哭泣。
二姐卿 大姐香结婚已久,小儿已能行走。
在丈夫出差远行的时间里,大姐前往密会情人。
即使与情人拥抱、亲吻、缠绵,大姐仍不愿告诉情人自己的生活,无言的密会中,是大姐想要随时抽离的绝情,“情人,是没有未来的”。
大姐夫出差回来后坦诚自己出轨的事实和离婚的想法,大姐哭着跑走,被小妹撞见后,立刻返回屋内,一夜过后,大姐依旧选择维系家庭的完整,“我知道他们的存在,我知道你爱他们,就像爱我们母子一样。
”大姐知道,这种一样的爱,不过是微弱的责任感,曾经浓烈的爱情早已不复存在。
一样的爱,就是一样的不爱。
两人的家庭只存乎形式,但女人的传统使其宁愿放弃情人,也要坚守枯萎的家庭。
大姐香与大姐夫昆 大姐夫在湖面游荡之际向老人倾诉,“人应该活在一个让自己心魂感到安逸的地方,能与周围融洽相处。
”大姐夫在妻子和情人之间都感到束缚,想要远离,却不知逃往何处,最终还是败给了坚守家庭的妻子。
当湖面老人说自己寻求安慰的方式是寻找女人时,镜头先是转向了盯着陌生女子看的二姐夫,再是大姐夫外面的另一个家庭,似是在引证老人的话,结果下一个镜头就转向了沉溺于情人的大姐。
婚姻的平淡与乏味是双向的,背叛也是双向的,只不过女人比起男人来,更多了一份对家庭的依恋与执着。
看陈英雄的《夏天的滋味》,也译成夏至、垂直阳光。
总觉得看过,可是直到看了一半儿,才想起确实看过。
其实陈英雄导的片子很少,似乎只有三部,青木瓜的滋味,三轮车夫,还有这个。
第一次看青木瓜的时候,记住了陈英雄这个名字,以后一直想找他的片子,可是只有这三部。
这次看到夏至时,挺高兴,错以为是新拍的。
喜欢他的色彩。
越南绿,法国黄,是他电影的主色调。
演员也不变,是他的夫人刘燕荷,三部片子好象都是她主演的。
在这部片子里,早晨,男人女人起床,男人做俯卧撑和引体向上,女人做瑜伽(或者貌似瑜伽),然后去对面街边小店吃早点。
这样的早晨反复出现。
男人女人都光着脚在地板上走。
困了可以倒头就睡。
雨天什么都不干,吃热土豆。
去咖啡馆喝咖啡需要从垂直木梯爬上二楼。
歌声多,声音很亚热带,像水果。
特别喜欢所有叶子和色彩都像被水洗过,不沾尘。
所有的颜色都纯正,幽雅到浓郁。
所有的墙都很斑驳。
关键是所有斑驳都好看,仿佛当初做这面墙的时候,就是为了让它斑驳。
女人都在笑,后来都不笑了。
最后又笑了,电影就结束了,生活似乎回到正轨。
电影里有句台词:我抽烟是因为下雨了。
我平时不抽烟。
晚上的时候,看着背影消失的时候,还有下雨的时候,也想抽烟。
有时喜欢与有的人一起抽,现在想自己抽。
我喜欢下雨,北京的雨水太少了,令人窒息。
现在我想去越南,走过边境,进入那个清澈绿色与忧郁黄色并存的国家,那里雨很多,水很清,小院很优雅。
女人眼睛很亮,眼光柔和,皮肤光滑。
还有句台词,人应该生活在让灵魂和谐的地方。
我同意,可是不好找。
也许有过,挺珍视的,后来弄丢了。
库与那个打鱼的老头子聊天。
老头子说,当伤感袭来的时候怎么办,进村找女人。
我稍觉诧异的不是他的解决办法,而是他会说伤感袭来这种话。
他还说,当他喜欢的女人靠着他的时候,头发光滑,呼吸均匀,他就好了。
我也同意这个说法。
一百个人有一百种对待婚姻和爱情的不同看法,所有的爱情理想都通往自己最真实的内心。
在电影中,这种理念被导演无限度地放大,用一个个延缓的镜头剖析出来,所以有时候,导演无疑是相当高明的窥视者和观察者。
陈英雄就属其一。
电影《偷妻》仅拥有一个平淡无奇的开头。
在潮湿的越南,一个家庭中的故事静默地延伸。
在母亲的忌日里,所有家庭成员齐聚一堂,美丽的三个姐妹,摄影家的大姐夫,身为作家的二姐夫,还有俊朗的家中长子。
连绵的雨敲打屋檐,三姐妹在院子中互相对话。
她们探讨男性和情感,用各自理想的模式。
她们互相戏谑,一寸寸探寻家庭婚姻的隐私。
影片背景充斥浓重的绿,女人们披散着浓密如海藻的乌发,柔软,饱含水分。
镜头平静,安宁,缓慢进行,镜头中的许多人和事物,好像被淡化成了底色,各自行进,毫无声息。
姐妹们的对话中,谈到了自己的母亲,一个眉目模糊的传统越南女子,她在她的少女时代遭遇过一段刻骨铭心的情感,直至终老,也许并未能忘怀。
最小的妹妹却坚信,母亲和自己父亲的情感中有一种完美的东西。
影片至此,导演陈英雄留下了一个悬念,抑或是关于人生情感的迷乱呓语的前序。
大姐苏的婚姻生活并不理想,貌似和平,平静之下波涛汹涌。
在前面的对话中,她反复谈到了满足。
她说,满足与虚伪并存。
很多时候,人并不能忽略心中激烈的渴求,过于强大的呼喊会将坚持和信仰埋葬。
她与商人唐邂逅,注定了万劫不复的互相追寻。
他们迫切地拥吻彼此,热烈,宁可抛弃语言。
也许某一瞬间矛盾与单一难以并存,于是压抑,混乱,在越南的雨季不断上演。
他们手指纠缠,看着对方的眼,激情难耐而始终怀有怯意。
在封闭的空间里,导演运用了大量浓重的色彩,宛如人内心纠结不清的迷乱。
在雨声中,心灵寻不到坦途。
但是,远在河内,苏的丈夫库和另一个女人同样进行着貌似夫妻的生活。
他满怀伤感。
得不到两种力量的平衡,因此对两方都有所负罪。
在深绿色的湖面上,他紧锁着眉头,告诉钓鱼老人,人必须生活在灵魂和谐的地方,否则伤感。
夜半醒来,那伤感总是挥之不去。
分裂令人痛苦,他决定告诉自己的妻子一切。
没有吵闹和仇恨,导演运用了冰山手法来演绎这一幕,隐忍,哭泣,眼神。
她的丈夫,因为有所隐瞒而拉远与她的距离,他们小心翼翼地接触,却始终遥远而陌生。
这是一个契机,她不愿他继续欺瞒和给与谎言,冰释所有疏离和冷漠,得到这样的结尾,也许更为圆满。
苏告诉库,她还是他的妻子,她要他像以前一样爱她。
她用一个浅浅的吻终结了与唐的爱恋,没有挽留,只是结束。
二姐基生性浪漫,她的婚姻也同样充满美好的惊奇。
一幕幕镜头中,她眷恋地依偎着自己的丈夫,不放开自己的手。
温馨,温暖,彼此微笑。
他迷恋他的温度和触感,他得到她营造的甜美及幸福。
基怀孕后,影片中反复出现她在镜子前自我欣赏的一幕,她骄傲地挺起肚子,幻想着自己成为母亲时的姿态。
她天真地把枕头塞进衣服里面,蜿蜒的曲线,似乎记载了她和丈夫的婚姻历程。
就在这时候,丈夫因为灵思枯竭,不得不外出寻找写作题材。
两天一夜的旅行中,他邂逅了一个艳丽时尚的女人,暗涌,互相试探,压抑的空气中记载了复杂的内容。
女人用口红在卡片上写下了自己的门牌号,血色的挑逗,充满诱惑。
然而,他毕竟走开了,没有直接而****的碰触,也没有进一步的情节。
只是这张本可以开始一段艳遇的卡片,被基无意中发现了。
压抑,压抑之下的呓语;猜疑,猜疑之后的崩溃。
她在自己的姐姐和妹妹面前,她痛哭失声。
陈英雄没有进一步交待这一事件,潦草却别有深意,看似漫不经心的一笔带过,把一段婚姻的成长留给了将来。
真正聪明的导演,是留有余地的。
最小的妹妹莲与她的哥哥阿海的关系在影片开头便呈现出暧昧不明的状貌,他们住在果绿色墙壁的屋子里,相邻而眠,共同度过每一天。
莲总是得意地发现,每当她和哥哥走过街角,总有人把他们误认为夫妻。
兄妹的纠缠,音乐在此成了重要的表现媒介。
每天清晨,老收音机里不断放着年代悠远的外文歌曲,隔了这音乐去看人,就好像隔了一层粗糙的毛玻璃,神秘玄妙而难以捉摸。
莲的笑容总是充满魅惑,她在屋内妩媚地移动,跳舞,跟亲哥哥阿海传递眼神。
在她心里,哥哥是理想男性的化身,一定程度上象征和寄托了她纯真的爱情理想。
她饶有深意地告诉阿海,他跟爸爸很像。
这照应了影片开头预示性的对白。
哥哥是个不得志的电影演员,他即将要出演一部新戏,戏中有一个雨中分手的镜头,她兴奋地要求跟哥哥排练一遍,于是她转身,低头,他伸手拉住她,她回眸,对视。
细软的树枝的阴影投射在墙壁上,淡暖的风在屋内流动,一切好似迷宫,但最终以兄妹间的打闹为收场。
这个镜头在莲的两个姐姐身上也有类似的发生,不同的是,她们彷徨,犹豫,压抑,困惑,而在于莲,则带有轻松调笑的意味。
毕竟,兄妹的情感,禁止于暧昧。
有的恋情设置了禁忌,而他们连禁忌都没有开端。
导演陈英雄这样地放大这段并不寻常的寻常,也许只是为了增加人类内心的复杂性,进一步昭示人类情感的不可或知。
莲后来走向另外一个男人,在这过程中,她对自己始终把握得很清醒。
影片的结尾,母亲的忌日再度来临。
阿海迷惑不解地问,为什么一个忌日这么重要,母亲在世时连生日也没有过。
莲轻轻笑着,说,其实忌日是很重要的。
是的,每个忌日,都有关于他们的婚姻和爱情。
每个人都在探索和寻求,那最终的光明的出口。
影片婉约清新,有意识或无意识把摄像机对准越南一平凡家庭,看似平淡宁静内部早已坍塌瓦解。
与前两部历史背景不同,这部里的越南人民不再是社会底层而是物质生活丰富的中层阶级,物质的增长满足不了精神层次的需求,越轨行为违背伦理纲常,自我的道德约束力下降,深深的挫败感失落感。
越南的传媒大多时候是作为国内茶余饭后的笑谈存在,HKT组合、网上流传的《还珠格格》、《神雕侠侣》、《花千骨》、《浪漫满屋》……不管是恶搞还是致敬,反正都相当的……辣眼睛。
但无论电视剧行业如何,在电影方面还是有好几部的品质可圈可点。
《夏天的滋味》就是其中一部。
说道越南电影,陈英雄是必须被点名表扬的,在他的带领之下,越南有了《青木瓜之味》和《三轮车夫》这两部电影在国际上被认可,也因他的努力,我们才既能看到如诗如画上层的越南也能窥探鱼龙混杂的底层越南。
《夏天的滋味》也是陈英雄的一部力作,但却正好介于两者之间,它的色彩美得每一帧都像一幅画,它的人性真实得和我们身边邻居街坊的故事如出一撤。
它讲述了一个中上层阶级家庭的三姐妹,在各自的感情中面对复杂的欲望时,在越南茂盛的夏季里,所作出的选择。
【美如画】越南是一个普通的东南亚国家,没有穷成我们既定映像中的非洲那样朝不保夕,但也没有中泰新这样的发展活力,它就安安静静的蜷缩在中南半岛,靠着南海,偶尔挑一下中国的底线。
越南属于热带季风气候,因此就有了一切在这个气候下形成的自然景观。
永远明媚的阳光,茂盛葱绿的热带作物,突如其来的倾盆大雨,闷热的夜晚,蚊虫嚣张,以及绵长的夏日。
在陈英雄的镜头下,《夏天的滋味里》将这样的自然景观与带有殖民色彩的人文景观结合起来更是美不胜收。
绿色的房间里各种抽象具象人物海报,绿色的水晶门帘,紫红的碎花门帘,细窄的门窗,悬挂在窗前的一盆盆绿色植物,角落的一盆花,长满海芋、芭蕉树与芒果树的院子,具有欧式风情的镜子,摆着古典花瓶与佛龛的柜子,透过浓绿树木映在脸上的热带阳光……越南和其他东南亚国家一样,在热带季风气候下有着典型的东南亚茂盛植被和炎热气候,但不同于泰国融入世界的热闹纷攘,也不同于马来西亚的整洁简约,因为相对闭塞与贫穷,它自有一份尚未彻底开发的宁静幽深。
穿过城市里芒果树枝叶的午后阳光,老旧电风扇吹着的咖啡屋,城市外的丘陵与碧绿的海,如麻的雨水都多了几分寂寥恬淡。
它承载了一个夏季的故事,但这故事像是墙角边的青苔,不带着世人的期待而自生自灭。
【乱如麻】每个国家,每个人都是欲望的载体,我们永远在寻求心灵宁静,但我们永远无法满足。
夏日是一个欲望容易高发的季节。
和最好的回忆都集中在夏日一样,夏天总是充满这样的魔力——储存最好的,诱发最坏的。
《夏天的滋味》里三姐妹看似生活富足,无忧无虑,实则各有心事。
大姐和大姐夫育有一子,大姐夫是摄影师。
在去外地采风的时候,我们看到他和另一个女人还育有一子,而大姐也有情人;二姐刚怀孕,二姐夫是作家,为了寻找灵感要去外地出差几天,却被一个女人所吸引;深夜的时候二姐小心翼翼地问大姐有没有想过要背叛丈夫;小妹尚未出阁,和哥哥住在一起,却总是提出他们看起来像夫妻的话,整天黏着哥哥,但也不妨碍她和另外的人在一起。
这是复杂的家庭,也是杂乱的人性,它们正好遇到夏天,因此所有的一切像是炙热阳光下,水塘里的蚊虫孑孓,肆意的滋长,疯狂的繁殖。
——我们有爱吗?
——当然。
不然怎么会组成家庭,更不会为了维持一个家庭而做出种种努力。
但我们或许永远不能爱到身体和思想都达到始终如一的境界。
所以要么男人出去拈花惹草要么女人总有蓝颜知己或者相反;所以要么在面对诱惑时我们总是蠢蠢欲动或者自己有意无意的制造诱惑;所以我们口口声声说只爱一个人私下却放着几条长线、撒着几张大网。
我们爱着一个人并不会影响我们爱着另一个人,我们等着一个人并不会影响我们爱着另一个人,我们组成一个家庭也并不会影响我们想要再组成一个家庭。
这是自远古以来就存在于我们基因里的本性,只是在上万年的进化中,在小说影视作品的熏陶下,在道德法律的制约中,我们可以压抑它,忽视它。
但遇到夏季的时候,在情愫最容易迸发的时节,大多数的凡夫俗子便会跟随着自己的心,引发出这样错综复杂的情感。
【夏天的滋味】大姐和大姐夫未来会怎样;二姐和二姐夫的感情能经得起更多的考验么;小妹和哥哥最后会怎样。
影片没有给出结局,所有的一切都照常运行着。
生活继续着,阳光安静的穿过街道芒果树与海芋丛,孩子在成长,风扇在转动,真花假花还在角落里,夜晚的时候白色的蚊帐放下来,木质地板上掠过穿堂风,我们摇着蒲扇,讲着心事与笑话,哭着笑着,一个夏季又一个夏季就这样过去。
我们可能是影片中的那个小朋友,对父辈发生着的这一些列情感变化无从察觉,在我们的记忆里,就只记得家庭的欢声笑语,明媚的照到角落里的阳光,茂盛的树丛,鲜艳的花朵;但我们也可能就是当事人,努力维系着一段感情,知道伴侣有异心,但选择视而不见或者包容,甚至自己也在发展着另一段感情。
当生活向我们抛出诱惑的时候,我们多数人的选择是随心所欲。
我们才不会以上帝的视角去思考感情泛滥后所引起的蝴蝶效应,我们更不会因为爱情小说与电影创造的假象而克制欲望,忠于伴侣。
我们才不会这样。
我们只会在所有的事情都发生之后,才会慢慢去品尝它的酸涩后果,直至耄耋之年回忆起那样的夏日的时候,我们或许更多的是庆幸,而不是后悔。
这就是最真实的,夏天的滋味。
画面太精美了!房间墙壁的颜色、明与暗的光线处理、各种碎花窗帘、湿润清新的植物,还有女子们的轻歌曼舞,无不散发着暧昧潮湿~即使造作也觉得美~ 那姐弟俩每次起床后打开的音乐太有感觉了,好像Arab Strap的曲子。。。到底是不是呢?
看了比较失望,确实没有《青木瓜之味》好,只能说美则美矣,毫无新意。作为一位唯美主义者,陈英雄的影像风格和调度无一例外都能带我远离这纷争的世俗,来到我内心深处那个隐秘却纯净不知归路的桃花源。包括这次在布景中,完全把大姐夫在河内的经历诗化为梦里桃源,他在清河上漂泊迷茫的沉思与禅意像极了隐藏在山水之中,唯有阡陌交通的田园,而河上搭建的房子,在潮湿的木板下,清澈的河中自由的飘荡,大姐夫潜藏的爱情完美复刻这一原型。其余段落里,陈英雄将热带国家的潮湿,燥热,滴滴答答雨打芭蕉空灵的回声,以及在神秘的复古原始音乐之中飘渺上升的情欲结合的天衣无缝。那是一种身处其中可以随着肌肤的潮热和粘腻去体会和感受的粘连感,更是一种轻而易举调动观众呼吸和欲望的镜头。空气中攒动着暧昧的气息,一颦一笑,一举一动,都把人的心勾走了
???
陈英雄几乎从一开始就是一个唯美主义者,在得到普遍好评之后,这种特质简直有愈演愈烈的趋势,都快变成对于民族情调的自说自话式的标榜。
3.5 李屏賓的攝影啊!滿屏的翠綠色、盛夏的陽光、雨水洗滌下更顯鮮豔動人的越南夏天,陳英雄把王家衛那套小資美學拿來幫他的祖國拍了一部頂級旅遊大片,女主角的重任當然是交給愛妻(這點還是比科長強)鏡頭對小妹的偏愛毫無保留,三姐妹簡直是越南美人圖鑑。最大問題是:這是什麼亂七八糟的劇本?三流的台詞,極度大男人的意識型態,兄妹之間的曖昧的確拍得很誘人,但這人物關係也實在太混亂了吧。把唯美推向極點的青木瓜之味把敘事簡化以最少的台詞來襯托陳英雄在視覺空間上的強項,但當夏天的滋味脫離人造的廠景和封閉的時代背景,進入現代的越南和河內的實景,陳英雄那套美學美則美,但同時也暴露了他東方主義的傾向。最喜歡下雨天小妹和哥哥在屋內模擬他演龍套的對手戲,以及二姐夫得知二姐懷孕在花園裡無聲的互動。
人生爱情的盛夏,三对爱侣分别象征婚姻的三个阶段——恋爱,蜜月,疲倦。男人总是先犹疑不定、感到被束缚和控制而后越轨的那个,而女人永远渴望归属和稳定,女人的越轨只会出于男人越轨后的寂寞。拆开来都是富有情趣的折子戏,合起来太散。陈英雄还是更擅长单线叙事。美学仍是一流,陈女燕溪不出意料又洗头了。
很喜欢这种镜头的韵律,特别喜欢兄妹早起的戏/头尾相接/
大雨。河內斑駁的大房子。阿拉伯皮帶。大片樹葉和大多大多的花。黑發濕漉漉。南方。潮濕的子宮。#攝影是李屏賓?#2013.03.011@哈爾濱
青木瓜之味,是至纯至真的东方圆融之美,而夏天的滋味则有些像是混杂了各国电影的迷思,以前看我不喜欢,现在看更加不喜欢,这个滋味不是万般滋味在心头,反而是一种少年不识愁滋味的未曾咀嚼,许多时候都镜头和场景先行了,是美的,但也是无趣的。
墨绿~二姐归我,剩下你们随意
一如既往的画面控
大爱片中莲与海的房间, 我记得海起床后第一件事就是扭开播放器,轻柔的爵士乐让人从睡意中慢慢苏醒,这样感觉的越南的确很欧洲
陈英雄的人物又一次平静到化为了佛像。 很喜欢他的唯美感,更难得的是形式的背后有他的一套哲学。
果然,开始重复。起床,洗手,摸头。等等。
重看。陈英雄借由三姐妹折叠了一种人生。香、卿、琳渐次为之,实际上是一位女性的不同时间段。
平静如水的生活被打破,大姐夫心如止水,寄情于好山好水,情人在远方望穿秋水,大姐与商人萍水相逢,水乳交融,爱到尽头覆水难收。二姐夫山穷水尽之际 ,邂逅水性杨花的妇人,行云流水地解决难题。小妹对哥哥柔情似水,也对另一个男孩爱如潮水, 感情水到渠成。疑云水落石出,日子继续细水长流。
除了调调,其他都觉得好没意思,而调调还是雷同的……
年紀尚輕,好多東西看了有點似懂非懂…東西還是【青木瓜之味】更勝一籌…
热带潮湿的雨季、生命旺盛的绿植、斑驳的光影、百叶窗、咖啡馆,弥漫的暧昧、浮动的情欲、慵懒的音乐、温柔的女人,这一切撩拨人心,满足了我对越南这个国家的所有想象。
依然是生活化的故事,这部因为是热带的夏天,所以雨天环境颇多,让影片风格更加的燥热,还有里面的角色也是如此